GÜNCELLEME (2 Eylül 2005).
Bu yazımla ilgili olarak Toyota’dan gelen cevabı Yorumlar (Comments) bölümüne ekledim. Toyota’ya duyarlılığından dolayı teşekkür ediyorum.
———————————————-

Bloğumda biraz da web siteleri ile ilgili olarak görüşlerimi yayınlamak istiyorum. Belki ilgili kurumların daha iyi web siteleri oluşturmasında bir faydam olur. Bununla ilgili ilk olarak toyota.com.tr hakkında biraz yazmak istiyorum. Ben Toyota’nın bu web sitesi kadar kötü bir web sitesini hak etmediğini düşünüyorum. Neden mi?

1. Tarayıcı uyumsuzluğu. Tasarım Internet Explorer’a göre gerçekleştirilmiş. Firefox tarayıcısı ile ana sayfadan “Modeller”e tıkladığınızda birşey olmuyor. Buna benzer başka uyumsuzluklar da mevcut.
2. Gereksiz üyelik zorlaması. E-broşür indirmeye çalıştığınızda, mecburi olarak uzun bir form doldurmanız ve “Totota Üyelik Kullanım Şartları”nı kabul etmeniz isteniyor. Neden? Tabii ki ilgili kişilerin bilgilerine sahip olmak iyi birşey, ancak, bunu zorlarsanız, ancak hızlıca doldurulmuş yalan-yanlış bilgiler toplayabilirsiniz. Herhangi bir bayinizden broşür alan bir kişiden bu bilgileri talep ediyor musunuz, kendilerine sözleşme imzalatabiliyor musunuz? İsteseniz bile, “sana ne kardeşim, bir broşür için bu ne prosedür” demezler mi? Eğer e-broşür ile ürünlerinizi tanıtmak istiyorsanız, bırakın insanlar rahatça bu broşürü indirsinler ve ürünlerinizi tanısınlar. Ha, illa ki ben bir iletişim bilgisi almak istiyorsanız, bir e-posta adresi alın yeter. Burası Internet ortamı!
3. Navigasyon problemleri. Modeller’den herhangi bir model seçip, üstten “Fiyatlar”a tıkladığınızda, uzun bir fiyat listesinin başına gidiyorsunuz. Yani seçtiğiniz model ne olursa olsun, bütün modellerin fiyatlarının yer aldığı bu uzun listenin başına gidiyorsunuz. Neden? Benim seçtiğim modelin ne olduğu belli, bu modelin fiyatının formdaki yeri belli. Web tasarımcısı için bu bölüme gönderme yapmak (anchor) sadece bir satırlık bir işlem, ama önemsenmeyince eksik kalmış. Buna benzer pek çok navigasyon problemi mevcut.
4. Ana sayfaya her dönüşte açılan pop-up pencereler. Bir sitenin özenli yapılıp yapılmadığını belirleyen önemli göstergelerden biri de, pop-up pencerelerin kullanım şeklidir. Bir pop-up pencereyi, bir ziyaretçiye kaç kere göstermek istiyorsan (ki bu genellikle 1 keredir) o kadar gösterebilirsin. Bu teknoloji mevcut. Ama bu sitede, ne yazık ki, her ana sayfaya dönüşünüzde aynı pop-up pencerenin açılmasını izlemeniz gerekiyor. En azından, ziyaretçinin tıklayabileceği “bu pencereyi bir daha gösterme” şeklinde bir tıklama kutusu ile bu iş yapılabilir.
5. Eksik meta tag’ler, başarısız arama motoru performansı. “Title bar” kullanımı olmaması ve gerekli meta tag’lerin yerleştirilmemesinden dolayı, bu site ne yazık ki Google ve Yahoo gibi arama motorları tarafından olması gerektiği gibi indekslenemiyor. Örnek olarak “Toyota Corolla” yazıp, google’da Türkçe sayfalarda bir aratın, bakalım bu site ile ilgili bir link karşınıza ilk sayfalarda çıkacak mı?
6. Ürünlere ait görsel malzeme yetersizliği. Bir otomobil satın almayı düşünen kişi, sizce bir web sitesine girince önce nelere bakmak ister. Ben, öncelikli olarak, o ürünün içini, dışını iyice görmek isterim, yani resimlerini görmek isterim. Ama ne yazık ki, birçok otomotiv sitesinde, bu hep göz ardı edilir. Genellikle aracın dışarıdan çekilmiş birkaç fotografı (nedense genellikle onlar da hep aynı açıdan çekilmişlerdir :-)) sitede yer alır. Bu durum toyota.com.tr’de de aynı maalesef. Birçok modele ait resim galerisi olmadığı gibi, olanlarda da (dia bank olarak geçiyor) resimler küçük, büyük versiyonaların ise zip formatında indirilmesi gerekiyor. Neden? Neden ben Internet ortamında bir HTML sayfasının içinde büyük bir otomobil fotoğrafı göremiyorum. Kullanıcının işini biraz kolaylaştırmak lazım ki, site daha çok rahatça ziyaret edilsin.
7. Amatör tasarım. Yukarıda söylediklerimin yanında, siteye hakim olan “amatör tasarım” havası asıl bence Toyota’ya yakışmıyor. Bu site, küçük bir şirketin web sitesi olsa, belli ölçülerde kabul edilebilecek ve hatta beğenilebilecek bir site olabilirdi. Ancak, söz konusu Toyota olunca, bunlar kabul edilemez hatalar olarak yer alıyor.

Açıkçası ben isterdim ki, bu site ile ilgili olarak daha çok “birebir pazarlama” v.b. konulardaki eksiklerden bahsedeyim. Ama görülen o ki, bu sitenin oralara gelmek için bir versiyon daha geçirmesi gerekiyor.

Dünyanın en büyük otomotiv şirketlerinden birine, hem de sürekli kalite ödülleri alan bir markaya bu site hiç yakışmıyor. Formula 1 ve diğer pazarlama harcamaları milyarlarca dolar tutan bu şirketin, dört-dörtlük web sitelerini kullanıcılara sunuyor olması gerekirdi. Bence Toyota Türkiye’nin bir an önce bu konuda gerçek profesyonel yardım alması gerekiyor. En azından “toyota.com” veya “toyota.co.uk” örnek alınarak işe başlanabilir.

Sanmayın ki diğer otomotiv şirketleri mükemmel sitelere sahip, ancak zamanım sınırlı ve en göze batan örneği ele almaya çalıştım. Diğerlerini de zamanım olduğunca değerlendireceğim.

Görüşlerinizi beklerim.